1 Sa ikaduhang tuig sa paghari ni Nebucadnezar, kadaghan siya nagdamgo. Gisamok gayod siya niini nga mga damgo, busa dili siya makatulog.
2 Gipatawag niya ang iyang mga madyikero, mga espiritista, mga mamamarang, ug mga manalagna, aron isaysay ang iyang mga damgo. Busa miadto sila sa hari
3 ug miingon ang hari kanila, “May damgo ako nga nakapasamok gayod kanako, busa gipatawag ko kamo kay gusto kong mahibaloan kon unsay kahulogan niadtong damgoha.”
4 Mitubag ang mga manalagna sa hari sa pinulongang Aramico, “Malungtarong kinabuhi alang sa Mahal nga Hari! Sultihi kaming imong mga alagad sa imong damgo, ug hubaron namo kanimo ang kahulogan niini.”
5 Apan miingon ang hari kanila, “Nakahukom ako nga kon dili ninyo ikasaysay kanako kon unsay akong gidamgo ug mahubad ang kahulogan niini, ipatadtad ko kamo ug ipaguba ang inyong mga balay.
6 Apan kon masaysay ninyo ang akong damgo ug mahubad ang kahulogan niini, gantihan ko kamo ug pasidunggan. Sige, isaysay na ninyo ang damgo ug hubara ang kahulogan niini.”
7 Miingon sila pag-usab sa hari, “Mahal nga Hari, isulti nalang kanamo ang imong damgo aron hubaron namo kanimo ang kahulogan niini.”
8 Miingon ang hari, “Nahibalo ako nga gituyo ninyo ang paglangan-langan kay nasayod kamo nga tumanon ko gayod ang akong giingon kaninyo,
9 nga kon dili gani ninyo masaysay ug mahubad ang akong damgo silotan ko gayod kamo. Nagkauyon kamo nga mamakak kanako kay nagahunahuna kamo nga mausab ang sitwasyon. Karon, isaysay na ninyo ang akong gidamgo aron motuo ako nga makahimo gayod kamo sa paghubad sa kahulogan niini.”
10 Mitubag sila sa hari, “Wala pa gayoy tawo sa tibuok kalibotan nga makahimo nianang imong gipangayo. Ug wala pa usay hari, bisan unsa pa siya kagamhanan, nga nagsugo sa mga madyikero, espiritista, o manalagna sa paghimo ug sama niana.
11 Lisod kaayo kanang imong gipangayo, Mahal nga Hari. Ang mga dios lang gayod ang makahimo niana, apan wala sila magpuyo uban sa mga tawo.”
12 Tungod sa ilang tubag, napungot pag-ayo ang hari ug mimando nga pamatyon ang tanang maalamon nga mga tawo sa Babilonia.
13 Sa dihang gipakanaog ang mando nga ang mga maalamon pamatyon, gipangita si Daniel ug ang iyang mga kauban aron patyon usab.
14 Unya, miduol si Daniel kang Arioc nga kapitan sa mga guwardya sa hari. Kini si Arioc mao ang gisugo sa hari sa pagpatay sa maalamon nga mga tawo sa Babilonia.
15 Matinahoron nga nangutana si Daniel kaniya kon unsa ang hinungdan niining mabug-at nga mando sa hari. Busa gisuginlan siya ni Arioc sa nahitabo.
16 Miadto dayon si Daniel sa hari ug mihangyo nga hatagan siya ug panahon aron mahubad niya ang kahulogan sa damgo niini.
17 Misugot ang hari, busa mipauli si Daniel ug gisultihan niya ang iyang mga kauban nga sila si Hanania, Mishael, ug Azaria sa nahitabo.
18 Giingnan sila ni Daniel nga mag-ampo aron kaloy-an sila sa Dios sa langit nga mahibaloan nila ang kahulogan sa damgo sa hari, aron dili sila mamatay uban sa maalamon nga mga tawo sa Babilonia.
19 Nianang gabhiona, gipadayag sa Dios kang Daniel ang damgo sa hari ug ang kahulogan niini pinaagi sa panan-awon. Unya gidayeg ni Daniel ang Dios sa langit.
20 Miingon siya,“Ang Dios maalamon ug gamhanan;dayegon nato siya sa walay kataposan.
21 Siya ang nagabuot sa dagan sa panahon.Siya ang nagapapahawa sa mga hari ug siya usab ang nagabuot kon kinsa ang maghari.Siya ang nagahatag ug kaalam sa mga maalamon.
22 Ginapadayag niya ang laglom ug tinago nga mga butang.Nahibalo siya kon unsay anaa sa kangitngit, kay anaa kaniya ang kahayag.
23 Busa dayegon ko ikaw ug pasalamatan, O Dios sa akong mga katigulangan.Ikaw ang naghatag kanako sa kaalam ug kusog.Imong gihatag ang among gipangayo kanimo pinaagi sa pagpadayag kanamo sa buot masayran sa hari.”
24 Unya mibalik si Daniel kang Arioc nga mao ang gisugo sa hari sa pagpatay sa maalamon nga mga tawo sa Babilonia. Miingon si Daniel kaniya, “Ayaw patya ang maalamon nga mga tawo sa Babilonia. Dad-a ako didto sa hari kay hubaron ko ang iyang damgo.”
25 Busa diha-diha dayon gidala ni Arioc si Daniel ngadto sa hari. Miingon si Arioc, “Mahal nga Hari, may nakita akong bihag nga gikan sa Juda nga makasaysay ug makahubad sa imong damgo.”
26 Gipangutana sa hari si Daniel nga gitawag usab ug Belteshazar, “Masaysay mo ba gayod kon unsa ang akong damgo ug ang kahulogan niini?”
27 Mitubag si Daniel, “Mahal nga Hari, walay bisan kinsang maalamon, espiritista, madyikero, o manalagna nga makahubad sa imong damgo.
28 Apan may Dios sa langit nga nagapadayag sa mga tinago. Pinaagi sa imong damgo, Mahal nga Hari, gipahibalo sa Dios kanimo kon unsa ang mahitabo sa umaabot. Karon, isaysay ko kanimo ang mga panan-awon nga nakita mo sa imong damgo.
29 “Ang imong damgo, Mahal nga Hari, bahin sa mahitabo sa umaabot ug gipahibalo kana kanimo sa Dios nga nagapadayag sa mga tinago.
30 Ang imong damgo gipadayag kanako sa Dios, dili tungod kay mas maalam ako kaysa uban nga mga tawo, kondili aron masaysay ko kanimo ug imong masabtan kon unsa ang kahulogan sa mga butang nga anaa sa imong hunahuna.
31 “Sa imong damgo, may nakita kang usa ka dakong estatuwa nga labihan kasulaw. Nagtindog kini diha sa imong atubangan ug makalilisang ang hitsura niini.
32 Ang ulo niini puro bulawan, ang iyang dughan ug mga kamot plata, ug ang iyang tiyan ug mga paa bronsi.
33 Ang iyang mga batiis puthaw ug ang iyang mga tiil may bahin nga puthaw ug may bahin usab nga yutang kolonon.
34 Samtang nagtan-aw ka sa estatuwa, may usa ka bato nga natipak, apan dili tawo ang nagtipak niini. Naigo ang mga tiil sa estatuwa, ug nadugmok kini.
35 Diha-diha nangagupok ang estatuwa nga puthaw, yutang kolonon, bronsi, plata, ug bulawan. Nahisama kini sa tahop sa giokanan ug gipalid sa hangin. Wala gayoy nahibilin niini. Apan ang bato nga nakadugmok sa tiil sa estatuwa nahimong dako nga bukid ug milukop sa tibuok kalibotan.
36 “Mao kadto ang imong damgo, ug mao kini ang kahulogan niini:
37 Mahal nga Hari, ikaw ang hari sa mga hari. Gihimo ka sa Dios sa langit nga hari, ug gihatagan sa gahom, kusog, ug kadungganan.
38 Gitugyan niya kanimo ang mga tawo, mga mananap, ug mga langgam, sa bisan asa nga dapit. Ikaw mao ang nagasimbolo niadtong ulo nga bulawan sa estatuwa.
39 “Human sa imong paghari may motungha nga laing gingharian nga huyang kaysa imong gingharian. Ang sunod niini mao ang ikatulo nga gingharian nga gisimbolohan sa bronsi nga bahin sa estatuwa, ug modumala kini sa tibuok kalibotan.
40 Ang ikaupat nga gingharian sama kalig-on sa puthaw. Kay sama nga ang puthaw makadugmok sa tanan, kini nga gingharian modugmok usab sa uban nga gingharian.
41 Sumala sa imong nakita, puthaw ug yutang kolonon ang mga tiil sa estatuwa. Kini nagkahulogan nga ang gingharian mabahin. Apan aduna kini kalig-on, sama sa imong nakita nga gisagol ang puthaw ug ang yutang kolonon.
42 Ang puthaw ug yutang kolonon nga mga tudlo sa tiil nagakahulogan nga may parte niini nga gingharian nga lig-on ug may parte nga dali rang mapukan.
43 Ang panagsagol sa puthaw ug yutang kolonon nagakahulogan usab nga maghiusa ang mga pangulo niini nga gingharian pinaagi sa pagminyoay sa ilang mga kaanakan. Apan dili magdugay ang ilang panaghiusa, sama nga ang puthaw ug yutang kolonon dili gayod mahimong isagol.
44 “Sa panahon niini nga mga hari, ang Dios sa langit mopatukod ug usa ka gingharian nga dili gayod mapukan bisan kanus-a. Dili gayod kini mapildi o madumalahan sa uban. Laglagon hinuon niini ang tanang mga gingharian ug magapabilin kini sa walay kataposan.
45 Mao kini ang kahulogan sa nakita nimong bato nga natipak gikan sa bukid nga dili tawo ang nagtipak, ug midugmok sa estatuwa nga puthaw, bronsi, yutang kolonon, plata, ug bulawan.“Mahal nga Hari, nagpadayag ang gamhanan nga Dios kanimo kon unsa ang mahitabo sa umaabot. Mao kadto ang imong damgo ug ang iyang kahulogan. Tinuod gayod ang tanan kong gisulti.”
46 Unya miluhod si Haring Nebucadnezar sa pagpasidungog kang Daniel. Pagkahuman, nagmando siya nga maghalad ug magsunog ug insenso alang kang Daniel.
47 Miingon siya kang Daniel, “Tinuod gayod nga ang imong Dios mao ang labing gamhanan sa tanang dios, Ginoo sa mga hari, ug tigpadayag sa mga tinago, tungod kay nakahimo ka man sa pagpadayag niini nga tinago.”
48 Unya gipasidunggan pag-ayo sa hari si Daniel ug gihatagan ug daghang matahom nga mga gasa. Gihimo niya kini nga tigdumala sa tibuok nga probinsya sa Babilonia ug pangulo sa tanang maalamon sa Babilonia.
49 Gihangyo ni Daniel ang hari nga himuon sila si Shadrac, Meshac, ug Abednego nga iyang katabang sa pagdumala sa probinsya sa Babilonia. Ug misugot ang hari. Unya didto nagpuyo si Daniel sa palasyo sa hari.