1 Danh tiếng tốt quý hơn nhiều tiền của,Còn ơn nghĩa quý hơn bạc và vàng.
2 Người giàu và người nghèo đều giống nhau ở một điểm,Ấy là CHÚA đã dựng nên cả hai.
3 Người khôn ngoan thấy hiểm nguy liền ẩn tránh,Nhưng kẻ dại khờ cứ bươn càn, nên gánh vạ vào thân.
4 Phần thưởng cho sự khiêm nhường và kính sợ CHÚA là giàu có, tôn trọng, và mạng sống.
5 Trên đường kẻ gian tà có gai chông và cạm bẫy,Người biết giữ mạng mình nên tránh lối ấy thật xa.
6 Hãy dạy cho trẻ thơ con đường nó phải theo,Hầu khi trở về già, nó sẽ không lìa đường lối đó.
7 Người giàu cai trị người nghèo,Người đi mượn làm tôi người cho mượn.
8 Kẻ gieo bất công ắt sẽ gặp thảm họa,Gậy quyền hành thịnh nộ của nó sẽ bị gãy nát tan tành.
9 Người hào phóng sẽ được ban phước,Vì họ đã chia cơm sẻ bánh cho những người nghèo đói.
10 Hãy đuổi kẻ nhạo báng đi thì sự xung đột sẽ chấm dứt,Sự cãi vã và lăng mạ cũng sẽ không còn.
11 Người yêu mến tâm hồn trong sạch và ăn nói nhã nhặn thì vua cũng muốn kết bạn.
12 Mắt của CHÚA giữ gìn người tri thức,Nhưng lời của kẻ gian dối sẽ bị CHÚA loại trừ.
13 Kẻ biếng nhác bảo, “Có con sư tử ở ngoài đó!Nếu tôi ra đường, tôi sẽ bị sư tử vồ ăn!”
14 Miệng người phụ nữ không đứng đắn giống như một hố sâu,Kẻ nào bị CHÚA giận sẽ sa vào đó.
15 Sự khờ dại bao lấy lòng con trẻ,Nhưng roi kỷ luật sẽ xua đuổi sự khờ dại ấy đi xa.
16 Bóc lột người nghèo hoặc hối lộ người giàu để làm giàu cho mình đều chỉ đưa đến đói khổ.
17 Hãy nghiêng tai và lắng nghe lời của người khôn ngoan,Hãy hết lòng áp dụng những lời chỉ dạy của ta.
18 Con sẽ được vui thỏa khi giữ nó trong lòng,Hãy để mọi lời ấy sẵn sàng trên môi con,
19 Ðể con sẽ đặt lòng tin cậy hoàn toàn vào CHÚA,Ðấng ta chỉ bảo con biết ngày nay; đúng vậy, cho chính con.
20 Ta há chẳng viết cho con ba mươi chương huấn dụ Luận về mưu lược và tri thức,
21 Ðể cho con biết thế nào là lẽ phải và chân thật,Hầu con có thể đối đáp cách phải lẽ với người sai phái con sao?
22 Chớ bóc lột người nghèo, bởi vì họ đã quá nghèo khổ,Cũng đừng áp bức kẻ khốn cùng ở chốn công môn,
23 Vì CHÚA sẽ binh vực duyên cớ của họ,Và Ngài sẽ diệt trừ kẻ nào bóc lột họ.
24 Ðừng kết bạn với những người nhạy giận,Ðừng kết thân với những kẻ nóng tánh hay gây.
25 Nếu không, con sẽ bị lây tính nóng nảy của họ,Con sẽ tự gây rắc rối cho mình và linh hồn con sẽ sa vào bẫy.
26 Con đừng để mình làm người bảo lãnh nợ,Tức làm người bảo đảm nợ cho ai;
27 Vì nếu con không có gì để trả,Thì tại sao con muốn chủ nợ xiết luôn cả giường ngủ của con?
28 Ðừng di chuyển mốc địa giới đã có sẵn từ xưa,Tức ranh giới do tổ tiên con đã lập.
29 Con có thấy người cần mẫn làm việc chăng?Người ấy sẽ đứng chầu trước các vua, chứ không phải người thường.