1 Aldi hartan, Joanen seme eta Simeonen biloba zen Matatias, Joariben ondorengoetako apaiza, Jerusalem utzi eta Modin hirira joan zen bizitzera.
2 Bost seme zituen: Joan, izengoitiz Gadi;
3 Simon, Tasi deitua;
4 Judas, Makabearra deitua;
5 Eleazar, Auaran deitua, eta Jonatan, Apfus deitua.
6 Judean eta Jerusalemen egiten ari ziren sakrilegioak ikusirik,
7 Matatiasek esan zuen:«Dohakabea ni!Neure herriaren hondamendiaeta Hiri Santuaren galeraikusteko jaioa naiz!Nola bizi naiteke bertan,hiria etsaien menpe dagoelariketa santutegia atzerritarren esku?
8 Ohorerik gabeko gizona bezalaxegelditu da tenplua.
9 Eraman egin dituzteberaren ospea ziren ontziak.Haurrak plazetan sarraskitu dituzte,gazteak etsaien ezpataz erori dira.
10 Jentil-herri guztiakjabetu dira gure erreinuaz,bertako ondasunakberenganatu dituzte.
11 Apaindura guztiakkendu dizkiote Jerusalemi;aske zen, eta orain esklabo.
12 Santutegia bera ere,gure santutegi eder eta ospetsua,horra toki bakarti bihurtua,jentil-herriek profanatua.
13 Zertarako bizi luzaroago?»
14 Matatiasek eta semeek, jantziak urratu eta zakukia soinean harturik, dolu handia egin zuten.
15 Horretan, heldu ziren Modin hirira Antioko erregearen funtzionarioak; bere erlijioa ukarazi eta idoloei sakrifizioak eskainarazi behar zioten jendeari.
16 Israeldar asko funtzionarioengana joan zen; Matatias eta semeak, ordea, aparte gelditu ziren, denak batera.
17 Erregeak bidalitako funtzionarioak honela mintzatu zitzaizkion Matatiasi:—Buruzagi ospetsu eta indartsua zara hiri honetan, eta zeure seme eta senideek babesten zaituzte.
18 Aurrera zaitez, beraz, beste inor baino lehen eta bete erregearen agindua, beste herrialdeetakoek, Judeako jendeak eta Jerusalemen gelditu direnek egin duten bezala. Orduan, zu eta zure semeak erregearen adiskideetakoak izanen zarete, eta zilar, urre eta esku-erakutsi asko emanen dizue saritzat.
19 Matatiasek, ordea, esan zuen ahots handiz:—Erregearen menpeko beste herri guztiek, erregearen aginduak betez, beren arbasoen erlijio-ohiturak baztertzen badituzte ere,
20 nik, nire seme eta senideek Jainkoak gure arbasoekin egindako itunari eutsiko diogu.
21 Jainko errukitsuak ez dezala nahi guk legea eta aginduak bazter ditzagun.
22 Ez ditugu beteko erregearen aginduak, ezta aldatuko ere ezertan geure erlijio-ohiturak.
23 Matatiasek hitz hauek esan zitueneko, judu bat, denen bistan aurreratu zen Modin hirian eraikia zegoen aldare gainean sakrifizioa eskaintzera, erregeak agindu bezala.
24 Hori ikustean, sutu egin zitzaion barrua Matatiasi. Legearekiko maiteminak eraginik, amorru bizian, lasterka joan eta lepoa moztu zion judu hari aldare gainean.
25 Jendea sakrifizioak eskaintzera behartzen zuen funtzionarioa ere hil egin zuen, eta aldarea porrokatu.
26 Legearekiko maiteminetan suturik, antzina Pinhasek Saluren seme Zimriri egina bera egin zuen Matatiasek.
27 Gero, oihu handiz esan zuen hirian barrena: «Legea maite izan eta itunari eutsi nahi diotenak betoz nirekin!»
28 Matatiasek bere semeekin mendira egin zuen ihes, hirian zuen guztia utzirik.
29 Aldi hartan, judu asko, legearekiko leial eta zuzen izan nahirik, basamortura jaitsi zen, bertan bizitzeko asmoz,
30 beren emazte, seme-alaba eta abereekin. Izan ere, zorigaitz gogorra zuten gainean.
31 Jakinarazi zieten erregearen funtzionarioei eta Jerusalemen, Daviden Hirian, bildua zegoen gudarosteari, erregearen agindua bete ez zutenak basamortura joanak zirela leize-zuloetan gordetzera.
32 Orduan, gudari-multzo handi bat haien ondoren abiatu zen, eta aurkitu zituztenean, haien aurrez aurre ezarri zuten kanpalekua eta erasotzeko prestatu ziren. Larunbata zen.
33 Agindu hau eman zieten juduei:—Aski da! Atera hortik, bete erregearen agindua, eta salbatuko duzue bizia.
34 Juduek erantzun zuten:—Ez gara aterako hemendik, ezta beteko ere erregearen agindua. Ez dugu hautsiko larunbatari buruzko legea.
35 Orduan, eraso egin zieten.
36 Baina juduek ez zuten erantzun, ez harriak jaurtiz, ez leize-zuloak itxiz.
37 Hau zioten: «Hil gaitezen denok errugabe izanez. Zeru-lurrak ditugu testigu bidegabekeriaz hiltzen gaituztela».
38 Horrela, bada, erasoa larunbatez egin zietenez, erantzun gabe hil ziren judu haiek beren emazte, seme-alaba eta abereekin batera. Mila lagun inguru ziren.
39 Gertakari haren berri jakitean, Matatiasek eta lagunek saminki egin zuten negar,
40 eta esan zioten elkarri: «Denok gure senide horiek bezala egiten badugu, geure bizia eta ohiturak defendatzeko jentilen kontra borrokatzen ez bagara, berehala suntsituko gaituzte lurretik».
41 Eta egun hartan, erabaki hau hartu zuten: «Erasoa larunbatez egiten badigute ere, aurre egingo diegu, leize-zuloetan hil ziren senide haiek bezala ez hiltzeko».
42 Egun haietan, asidear-talde handia bildu zitzaien. Israeldar ausart eta lege-betetzaileak ziren.
43 Haietaz gainera, hondamendi hari ihes egin nahi izan zioten guztiak ere bildu zitzaizkien, Matatiasen taldea indartuz.
44 Gudarostea eraturik, haserre eta amorruz, bekatarien eta lege gabekoen kontra oldartu ziren. Etsaietatik bizirik geldituak atzerrira joan ziren ihesi, beren buruak salbatzeko.
45 Matatias eta lagunak herriz herri ibili ziren, aldareak porrokatuz,
46 Israelen erdaindu gabe aurkitzen zituzten mutikoak erdaintzera behartuz
47 eta lehen harro jokatu zutenak pertsegituz. Ongi atera zitzaien dena.
48 Horrela, jentilen eta erregeen menpetik salbatu egin zuten legea, errege bekatari hari nagusitzen utzi gabe.
49 Matatiasek, bizitza bukatzear zuelarik, esan zien semeei:«Horra, harrokeria eta bidegabekeria dira orain nagusi; hondamendi eta haserre biziaren aldia da.
50 «Ene semeok, izan ezazue legearekiko maitemina; eman zeuen bizia Jainkoak gure arbasoekin egin zuen itunaren alde.
51 «Izan gogoan gure arbasoek beren garaian egin zituztenak. Ospe handia hartuko duzue eta betiereko izena.
52 «Abraham, Jainkoak aztertu zuenean, ez al zen leial izan? Horregatik, Jainkoak zuzenetsi egin zuen.
53 «Josek bere atsekabealdian ere bete zuen agindua, eta Egiptoko jaun egin zuten.
54 «Gure arbaso Pinhasi, bere maitemin gartsuarengatik, bere ondorengoak beti apaiz izango zirela hitzeman zion Jainkoak.
55 «Josue, Jainkoaren agindua betetzeagatik, Israelen buruzagi izan zen.
56 «Kaleb, biltzarraren aurrean egin zuen testigantzagatik, lurraldeko ondarearen partaide izan zen.
57 «Davidek, bere zintzotasunagatik, errege-aulkia hartu zuen betiko.
58 «Elias, legearentzat zuen maitemin sutsuarengatik, zerura jaso zuten betiko.
59 «Ananias, Azarias eta Misael, Jainkoarengan izan zuten uste onagatik, salbatu egin ziren sugarretatik.
60 «Daniel, errugabe izateagatik, libratu egin zen lehoien haginetatik.
61 «Ikusten duzue, beraz, gizaldiz gizaldi ez dutela huts egiten Jainkoarengan itxaroten dutenek.
62 Ez izan, bada, errege bekatari horren mehatxuen beldur, horren handikeria gorotz eta har bihurtuko baita.
63 Gaur gorenean dago, baina bihar ez dute ikusi ere egingo, bera hauts bihurtuko baita eta berorren asmoek huts egingo.
64 Semeok, izan sendo eta iraun tinko Jainkoaren legean, lege horrek beteko baitzaituzte aintzaz.
65 Horra hor zuen anaia Simon; gizon zentzuduna da. Entzun iezaiozue beti; aita bezala izanen duzue.
66 Judas Makabearra ausarta da gaztetandik; gudalburu izanen duzue eta berak zuzenduko du jentil-herrien kontrako borroka.
67 Bil itzazue zeuengana legea betetzen duten guztiak, mendekatu zeuen herria,
68 itzuli jentil-herriei berek egin dizueten kaltea eta bete arretaz legearen aginduak».
69 Ondoren, bere semeak bedeinkatu eta hil egin zen.
70 Seleukotarren agintealdiko ehun eta berrogeita seigarren urtea zen. Modin hirian ehortzi zuten, bere gurasoen hilobian. Israel osoak dolu handia egin zuen Matatiasengatik.