1 تدبیرهای دل از آنِ انسان است،اما پاسخ زبان از جانب خداوند می‌آید.
2 همۀ راههای انسان در نظر وی پاک می‌نماید،اما خداوند است که انگیزه‌ها را می‌آزماید.
3 کارهای خویش را به خداوند بسپارکه تدبیرهایت استوار خواهد شد.
4 خداوند هر چیز را برای هدفش ساخته است،شریران را نیز برای روز بلا.
5 خداوند از هر که دلش متکبر باشد کراهت دارد،یقین دان که چنین کس بی‌سزا نخواهد ماند.
6 از محبت و امانت، تقصیر کفاره می‌شود،از ترسِ خداوند، آدمی از بدی اجتناب می‌کند.
7 آنگاه که راههای انسان خداوند را خشنود سازد،حتی دشمنانش را نیز به صلح با او وا می‌دارد.
8 دارایی اندک با پارسایی،بِه از عایدیِ فراوان با بی‌انصافی.
9 دل آدمی به راههایش می‌اندیشد،اما خداوند است که قدمهایش را استوار می‌سازد.
10 لبهای پادشاه چون صاحب وحی سخن می‌گوید،و دهانش به عدالت خیانت نمی‌ورزد.
11 میزان و ترازوهای درست از آنِ خداوند است،همۀ وزنه‌های کیسه، ساختۀ اوست.
12 پادشاهان از شرارت کراهت دارند،زیرا تخت سلطنت از پارسایی استوار می‌ماند.
13 خشنودی پادشاهان نصیب لبهای راستگوست،آنان راستگویان را دوست می‌دارند.
14 غضب پادشاه پیک مرگ است،اما مرد حکیم آن را فرو می‌نشاند.
15 روی خندان پادشاه، به منزلۀ حیات است،خشنودی او، ابر باران‌زای بهاری.
16 کسب حکمت چه بسیار نیکوتر از طلاست،و کسب فهم، گزیده‌ای بِه از نقره!
17 شاهراه صالحان از بدی به دور می‌ماند؛آن که مراقب راه خویش است، مراقب جان خویش است.
18 غرور پیشروِ نابودی است،و دل متکبر پیشروِ لغزش.
19 افتادگی با افتادگان،بِه از تقسیم غنیمت با متکبران.
20 آن که در مَثَل تأمل کند کامیاب خواهد شد،آن که بر خداوند توکل کند مبارک خواهد بود.
21 دانادل فهیم خوانده می‌شود،و زبان شیرین آموزش را رواج می‌دهد.
22 عقل برای دارنده‌اش چشمۀ حیات است،اما تأدیب احمقان، حماقت است.
23 دل شخص حکیم زبانش را عاقل می‌گرداند،لبهای او آموزش را رواج می‌دهد.
24 شانۀ عسل است سخنان دلپذیر،شیرین برای جان و شفابخشِ استخوان.
25 پیش روی هر کس راهی هست که در نظرش درست می‌نماید،اما عاقبت به مرگ می‌انجامد.
26 اشتهای کارگر برایش کار می‌کند،گرسنگی، او را به پیش می‌راند.
27 شخص رذل نقشه‌های پلید می‌کشد،سخنان او همچون آتش می‌سوزاند.
28 شخص منحرف تخم نزاع می‌پاشد،سخن‌چین بین دوستانِ نزدیک جدایی می‌افکند.
29 خشونتکاران همقطار خود را اغوا می‌کنند،و او را به راهی که نیکو نیست، می‌کشانند.
30 آن که چشمک می‌زند، نقشه‌های منحرف در سر دارد،آن که لب وَر می‌چیند، شرارت را به انجام می‌رساند.
31 موی سفید تاج جلال استکه در طریق پارسایی به دست می‌آید.
32 شخصِ دیرخشم از دلاور بهتر است،و آن که بر نَفْس خود مسلط باشد از فاتح شهر، برتر.