1 Όταν ευεργετείς, γνώριζε ποιον συντρέχεις, και τότε θα σ’ ευγνωμονούν για τις ευεργεσίες σου.
2 Κάνε καλό στον ευσεβή και θα ’βρεις ανταπόδοση· αν όχι από τον ίδιο, το δίχως άλλο από τον Ύψιστο.
3 Δεν έχει αγαθά όποιος να πράττει το κακό επιμένει κι όποιος ελεημοσύνη δε δίνει απλόχερα.
4 Δώσε στον ευσεβή, μα τον αμαρτωλό μην τον βοηθήσεις.
5 Τον ταπεινό ευεργέτησε, στον ασεβή μη δώσεις. Αρνήσου του και το ψωμί· μην του το δώσεις, για να μη γίνει έτσι από σένα δυνατότερος. Θα σε πληρώσει με διπλάσιο κακό για όλα τα καλά που εσύ θα του ’χεις κάνει.
6 Ακόμη και ο Ύψιστος δε θέλει τους αμαρτωλούς, και τιμωρία στους ασεβείς θ’ ανταποδώσει.
7 Δώσε στον καλό άνθρωπο, μα τον αμαρτωλό μην τον βοηθήσεις.
8 Δε φαίνεται στην ευτυχία ο φίλος, μα ο εχθρός στη δυστυχία φαίνεται.
9 Όταν είν’ ευτυχής ο άνθρωπος, λυπούνται οι εχθροί του· στη δυστυχία τον εγκαταλείπει ως και ο φίλος του.
10 Ποτέ μην εμπιστεύεσαι τον εχθρό σου. Γιατί, όπως οξειδώνεται ο χαλκός, έτσι αλλάζει όψη κι η κακία του.
11 Αν παρασταίνει τον ταπεινό και περπατάει με σκυμμένο το κεφάλι, πρόσεξε και φυλάξου απ’ αυτόν. Να ’σαι απέναντί του σαν να γυαλίζεις χάλκινο κάτοπτρο. Να ξέρεις πως η οξείδωση θα επανέλθει στην επιφάνειά του.
12 Μην τον βάλεις τον εχθρό σου κοντά σου να σταθεί, μήπως και σ’ εκτοπίσει, για να σταθεί στη θέση σου. Μην τον βάλεις να κάτσει στα δεξιά σου, μήπως θελήσει να σου πάρει το δικό σου κάθισμα. Τελικά τα λόγια μου θα καταλάβεις και θα συλλογιστείς με λύπη αυτά που σου έχω πει.
13 Ποιος θα λυπόταν ένα γητευτή φιδιών αν τονε δάγκωνε το φίδι, ή όλους εκείνους τους θηριοδαμαστές;
14 Το ίδιο δεν θα λυπηθούν εκείνον που συναναστρέφεται άνθρωπο αμαρτωλό κι ανακατεύεται στις αμαρτίες του.
15 Μαζί σου θα σταθεί προσωρινά, αλλά αν σκοντάψεις θα σ’ εγκαταλείψει.
16 Στα χείλη του ο εχθρός θα ’χει γλυκόλογα, και μέσα του θα σκέφτεται στο λάκκο να σε ρίξει· θα ’χει ο εχθρός στα μάτια δάκρυα, αν όμως βρει την ευκαιρία, θα ’ναι για αίμα αχόρταγος.
17 Αν ατυχήσεις, θα τον βρεις εκεί πριν από σένα· και τάχα βοηθώντας σε, τρικλοποδιά σού βάζει.
18 Με ειρωνεία θα κουνήσει το κεφάλι του και θα χειροκροτήσει· πολλά θα ψιθυρίσει σε βάρος σου και το πραγματικό του πρόσωπο θα δείξει.